Mamy kandydatów na RPO – co dalej?
25 czerwca 2015. Mamy dwoje kandydatów zgłoszonych na stanowisko RPO. Przed nami posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz głosowanie Sejmu. Co powinniśmy wiedzieć?
Przejrzystości procedury wyboru Rzecznika Praw Obywatelskich sprzyja obecnie dostępność wszelkich druków oraz dokumentów zamieszczanych na bieżąco na stronie internetowej Sejmu (www.sejm.gov.pl). Jednak bez znajomości procedury wyboru, trudno zorientować się w jej kolejnych etapach.
By było nam wszystkim łatwiej monitorować wybory RPO przedstawiamy obowiązującą procedurę w punktach:
1) RPO powoływany jest w formie uchwały (bezwzględną większością głosów) przez Sejm za zgodą Senatu na wniosek Marszałka Sejmu albo grupy 35 posłów.
2) Wniosek przedstawiający osobę kandydata zawiera: uzasadnienie, dane o kandydacie, a także jego zgodę na kandydowanie.
3) Wnioski składa się najpóźniej 30 dni przed upływem kadencji RPO, zaś w przypadku odwołania lub stwierdzenia wygaśnięcia mandatu RPO 21 dni od dnia tego zdarzenia.
4) Poddanie pod głosowanie wniosku w sprawie powołania RPO nie może odbyć się wcześniej niż siódmego dnia od dnia doręczenia posłom druku zawierającego kandydatury, chyba że Sejm postanowi inaczej.
5) Wnioski w sprawie powołania RPO Marszałek Sejmu kieruje do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu zaopiniowania.
6) Opinię Komisja przedstawia na piśmie Marszałkowi Sejmu, który zarządza jej doręczenie posłom.
7) Rozpatrzenie przez Sejm wniosku o powołanie RPO może się odbyć nie wcześniej, niż następnego dnia po dniu doręczenia posłom druku zawierającego opinię komisji.
8) Na uchwałę zatwierdzającą wybór Senat ma czas 30 dni od dnia przekazania przez Marszałka Sejmu uchwały Sejmu.
9) Niepodjęcie uchwały przez Senat w ciągu miesiąca oznacza zgodę. W wypadku odmowy zgody przez Senat Sejm powołuje na stanowisko RPO inną osobę, a procedura wyrażenia zgody przez Senat podlega powtórzeniu.
Działania INPRIS odbywają się w ramach projektu „Obywatelski Monitoring Wyboru Sędziów” realizowanego z programu Obywatele dla Demokracji, finansowanego z Funduszy EOG.