Ustawodawstwo okresu pandemii a wymiar sprawiedliwości i prawa obywatelskie

20 kwietnia 2021. Zachęcamy do zapoznania się z opracowaniem przygotowanym dla Fundacji im. Stefana Batorego przez Jarosława Gwizdaka i Grzegorza Wiaderka.

Opracowanie "Ustawodawstwo okresu pandemii a wymiar sprawiedliwości i prawa obywatelskie" zostało przygotowane w ramach prac Forum Idei Fundacji Batorego.

Z całością opracowania można zapoznać się pod tym linkiem.

Najważniejsze rekomendacje:

• Po ustaniu zagrożeń epidemicznych potrzebne będzie przygotowanie ustawy „czyszczącej/deregulacyjnej”, zbierającej rozwiązania z poszczególnych ustaw i rozporządzeń, te funkcjonalne i te zbędne, oraz uporządkowanie ich w jednym akcie prawnym.
• Konieczna jest głęboka analiza orzecznictwa sądowego w sprawach okołocovidowych oraz interwencja RPO w tych sprawach jako bieżącego audytu jakości prawa uchwalanego w 2020 roku.
• Państwo we współpracy z obywatelami powinno jak najszybciej rozpocząć działania organizacyjne, finansowe i prawne w tych dziedzinach i w tych sprawach, co do których dotychczas brak adekwatnej reakcji i działań, a które są szczególnie dotkliwe dla obywateli. Takim palącym problemem jest np. dostęp do pomocy prawnej i informacji prawnej.
• Należy wykorzystać sytuację kryzysową i ujawnione problemy oraz braki do dokonania w przyszłości dużego skoku w zakresie poprawy organizacji wymiaru sprawiedliwości i dostępie do prawa poprzez zmiany w zarządzaniu, wykorzystaniu nowych technologii, w tym sztucznej inteligencji; także do zniesienia archaicznych form działania instytucji publicznych przy zachowaniu pełnych gwarancji procesowych stron.
• Potrzebny jest jak najszybszy (w miarę możliwości) powrót do jawności posiedzeń sądowych oraz do pełnej sprawozdawczości sądów i corocznych zgromadzeń (realizowanych być może także w formie zdalnej).