Co się dzieje w INPRIS?

OMX TK: Obywatelski Monitoring Kandydatów na Sędziów Trybunału Konstytucyjnego

Koalicja organizacji: Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, INPRIS oraz Międzynarodowej Komisji Prawników (w okresie 2006 - listopad 2016) monitoruje wybory do TK.

OMX TK

W Polsce dyskutuje się o kandydatach na wiele stanowisk państwowych, natomiast nie utrwaliła się tradycja publicznych debat o kandydatach na stanowiska sędziowskie. Tymczasem sądy, będące trzecią władzą, odgrywają w państwie prawnym rolę fundamentalną i dlatego kluczowe jest, kim są sędziowie. Proces wyboru powinien być transparentny i dawać możliwość zabrania głosu różnym środowiskom, w tym organizacjom pozarządowym oraz środowiskom prawniczym (korporacjom prawniczym, radom wydziałów prawa, innym zainteresowanym instytucjom).

Realizując monitoring wyboru sędziów do Trybunału Konstytucyjnego myślimy, żeby możliwe było w przyszłości włączenie instytucji obywatelskich i środowiska prawniczego w proces wyboru sędziów do najważniejszych sądów i trybunałów: Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego, Trybunału Stanu, Naczelnego Sądu Administracyjnego, Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu oraz Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu. Próbujemy to osiągnąć poprzez wypracowanie rozwiązań modelowych, które pozwolą zainteresowanym wziąć udział w publicznej debacie o kandydatach do tych instytucji. Debata powinna się odbywać na podstawie ogólnie dostępnych informacji i w oparciu o obiektywne kryteria oceny.

Ekspresem do Trybunału

30 stycznia 2018 r. Prezydent RP Andrzej Duda odebrał ślubowanie od dr. hab. Jarosława Wyrembaka wybranego 26 stycznia 2018 r. przez Sejm RP na stanowisko sędziego Trybunału Konstytucyjnego, w miejsce zmarłego prof. Henryka Ciocha

Od momentu ogłoszenia kandydatury 20 stycznia 2018 r. do dnia wyboru upłynęło zaledwie 6 dni. Kolejny raz wybór na stanowisko sędziego TK odbył się pospiesznie i nie dawał możliwości poznania kandydata przez opinię publiczną i posłów oraz zweryfikowania ewentualnych wątpliwości i zastrzeżeń co do tej kandydatury. Tym bardziej istotnych, że Kandydat do czasu wyboru na stanowisko sędziego TK był członkiem partii politycznej Prawo i Sprawiedliwość.

Dr hab. Jarosław Wyrembak został zgłoszony jako kandydat do TK w związku ze śmiercią prof. Henryka Ciocha, który był jednym z trzech sędziów wybranych na miejsca już obsadzone. Znalazło to potwierdzenie w wyroku TK z 3 grudnia 2015 r. (sygn. akt K 34/15). W konsekwencji wybór J. Wyrembaka również dotyczy stanowiska już obsadzonego przez innego sędziego, od którego nie zostało dotychczas odebrane ślubowanie przez Prezydenta RP (potocznie “anty-sędzia” czy “sędzia dubler”).

Jako organizacje prowadzące od ponad 10 lat obywatelski monitoring wyborów sędziów TK zwróciliśmy się do Kandydata z prośbą o wypełnienie kwestionariusza kandydata i przesłanie innych informacji oraz zaprosiliśmy go do uczestnictwa w „wysłuchaniu obywatelskim”. Kandydat nie odpowiedział na nasz list i zaproszenie.

« powrót do wybory do TK OMX TK