Co się dzieje w INPRIS?

OMX TK: Obywatelski Monitoring Kandydatów na Sędziów Trybunału Konstytucyjnego

Koalicja organizacji: Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, INPRIS oraz Międzynarodowej Komisji Prawników (w okresie 2006 - listopad 2016) monitoruje wybory do TK.

OMX TK

W Polsce dyskutuje się o kandydatach na wiele stanowisk państwowych, natomiast nie utrwaliła się tradycja publicznych debat o kandydatach na stanowiska sędziowskie. Tymczasem sądy, będące trzecią władzą, odgrywają w państwie prawnym rolę fundamentalną i dlatego kluczowe jest, kim są sędziowie. Proces wyboru powinien być transparentny i dawać możliwość zabrania głosu różnym środowiskom, w tym organizacjom pozarządowym oraz środowiskom prawniczym (korporacjom prawniczym, radom wydziałów prawa, innym zainteresowanym instytucjom).

Realizując monitoring wyboru sędziów do Trybunału Konstytucyjnego myślimy, żeby możliwe było w przyszłości włączenie instytucji obywatelskich i środowiska prawniczego w proces wyboru sędziów do najważniejszych sądów i trybunałów: Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego, Trybunału Stanu, Naczelnego Sądu Administracyjnego, Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu oraz Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu. Próbujemy to osiągnąć poprzez wypracowanie rozwiązań modelowych, które pozwolą zainteresowanym wziąć udział w publicznej debacie o kandydatach do tych instytucji. Debata powinna się odbywać na podstawie ogólnie dostępnych informacji i w oparciu o obiektywne kryteria oceny.

Projektowane zmiany dotyczące wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego

4 listopada 2016. Przyjęty przez Sejm RP projekt ustawy o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego (druk nr 880) dotyczy również wymogów oraz procedur wyborczych sędziów Trybunału Konstytucyjnego.

Zgodnie z projektowaną ustawą sędzią Trybunału może być wybrana osoba, która wyróżnia się wiedzą prawniczą oraz spełnia kryteria wymagane do zajmowania stanowiska sędziego Sądu Najwyższego. Zasady wyboru i związane z tym terminy procedowania określić ma Regulamin Sejmu. Określono treść ślubowania składanego przez sędziów wobec Prezydenta RP. Jednocześnie wskazano, że odmowa złożenia ślubowania jest równoznaczna ze zrzeczeniem się stanowiska sędziego Trybunału. W projekcie ustawy stwierdza się, że stosunek służbowy sędziego Trybunału nawiązuje się po złożeniu ślubowania. Sędzia po złożeniu ślubowania stawia się niezwłocznie w Trybunale w celu podjęcia obowiązków, a Prezes Trybunału przydziela mu sprawy i stwarza warunki umożliwiające wypełnianie obowiązków sędziego.

 

Nie jest jeszcze znana data wejścia życie ww. ustaw. Ma ją ustalić ustawa – Przepisy wprowadzające ustawę o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym oraz ustawę o statusie sędziów Trybunału Konstytucyjnego. Przypominamy, że 19 grudnia 2016 r. upływa kadencja jednego z sędziów Trybunału Konstytucyjnego – prof. Andrzeja Rzeplińskiego.

 

Z projektem ustawy można zapoznać się na stronie internetowej Sejmu RP (druk sejmowy nr 880).