Poradnik prawny dla seniorów

“Bezpieczni seniorzy - w sądzie i w życiu” to projekt edukacyjny, który zrealizowaliśmy w 2021 r. Efektem projektu było przygotowanie i upowszechnienie publikacji mającej wspierać osoby starsze w problemach prawnych, jakie mogą napotkać. Zależało nam na wypracowaniu funkcjonalnych i dostępnych porad, wzorów, narzędzi, które będą mogły być stosowane samodzielnie przez osoby 60+ oraz przez osoby i organizacje je wspierające.

Zależało nam, aby publikacja odpowiadała na ich potrzeby dlatego też przez cały okres realizacji projektu pracowaliśmy partycypacyjnie z adresatami projektu – osobami starszymi. Na etapie diagnozy problemów prawnych włączyliśmy ich do grup fokusowych, gdzie pracowaliśmy wspólnie nad zebraniem informacji o potrzebach, doświadczeniach i oczekiwaniach co do zawartości książki. Po przygotowaniu wstępnego projektu publikacji, spotkaliśmy się z dwoma grupami fokusowymi seniorów i seniorek, aby sami ocenili i przetestowali przygotowany prototyp publikacji.

W rezultacie powstał funkcjonalny pod względem graficznym i językowym zbioru opisów sytuacji prawnych oraz wzorów dokumentów (pouczeń, wzorów pism i formularzy) w postępowaniach prawnych, w których najczęściej uczestniczą seniorzy. Z całością publikacji w wersji PDF oraz z poszczególnymi częściami i wzorami można zapoznać się klikając na odpowiedni link po prawej stronie. Dostępna jest też wersja papierowa publikacji.

Zespół autorski: Jarosław Gwizdak, Joanna Rokicka, Ada Tymińska, opracowanie graficzne: Karol Meissner.

Szczególnie istotny wydaje się nam wymiar komunikacyjny naszego działania. Dużym problemem dla seniorów jest protekcjonalność w komunikacji z tą grupą wiekową. W jej wyniku osoba starsza jest postrzegana jako mniej kompetentny uczestnik relacji społecznych, który nie jest w stanie podjąć działań we własnym imieniu. Pogodzenie wysokiego stopnia dostępności z traktowaniem seniorów jako równoprawnych partnerów wydaje nam się wyzwaniem wymagającym podejścia interdyscyplinarnego. Dlatego zaangażowaliśmy do tego projektu prawników, specjalistów od komunikacji językowej i grafiki oraz wreszcie samych seniorów i seniorki.

Projekt został podzielony na cztery etapy:

1) Diagnoza problemów i potrzeb przy aktywnym udziale seniorów na zajęciach warsztatowych, a także na podstawie spotkań z przedstawicielami organizacji świadczących pomoc prawną i innej analizie dostępnych źródeł;

2) Analiza konkretnych tematów opisów sytuacji prawnych i zakresu dokumentów prawnych, które będą przygotowane;

3) Przygotowanie przez grupę roboczą pakietu opisów sytuacji prawnych, algorytmów postępowania, nowych wzorów, pouczeń, dokumentów i formularzy - obejmujące także testowanie prototypów z udziałem seniorów;

4) Upowszechnianie dokumentu w środowisku seniorów, wśród organizacji seniorskich, wśród instytucji i organizacji pomocowych i poradniczych oraz wśród innych zainteresowanych.

Projekt dofinansowany w ramach Programu Wieloletniego na rzecz Osób Starszych „Aktywni+” na lata 2021–2025.